با شروع فصل زمستان، گازگرفتی با مونوکسید کربن جزو اتفاقاتی است که در صدر حوادث قرار میگیرد و با ستاندن جان بسیاری از هموطنان، رنگ غم را بر زندگی ها می نشاند. با وجود اینکه هر ساله برنامه های بسیاری در جهت فرهنگ سازی در زمینه رعایت نکات ایمنی و اقدامات پیشگیرانه انجام می شود، اما متاسفانه آمار مسمومیت با گاز CO در بسیاری از استانهای کشور بالاست، تا آنجا که طبق گزارش پایگاه اطلاع رسانی شهرداری مشهد از سال گذشته تاکنون ۹۴۰ نفر از شهروندان مشهدی دچار گازگرفتگی شدهاند که این آمار نگرانکننده است. بدون دودکش های دردسرساز گاز مونواکسید کربن که اصلیترین علت گاز گرفتگی است از احتراق ناقص صورت میگیرد به گونهای که سوختن کامل زمانی صورت میگیرد که اکسیژن کافی در فضا وجود داشته باشد. مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری مشهد با بیان این که وجود گاز CO از ۵PPM سردرد و تا ۱۲۰۰PPM سبب فوت فرد در عرض سه دقیقه میشود گفت: با توجه به اینکه در فصول سرد سال حوادث گاز گرفتگی بیشتر رخ میدهد شهروندان باید به منظور جلوگیری از بروز هرگونه حادثه نکات ایمنی و پیشگیرانه را رعایت کنند. یکی از نکاتی که شهروندان باید قبل از نصب هرگونه وسایل گرماسوز مانند بخاری رعایت کنند، چک کردن مسیر دودکش است. آتشپاد "حسن جعفری" با بیان اینکه شهروندان میتوانند مسیر دودکش بخاری را توسط نور چراغ قوه و یا رها کردن جسم سنگین چک کنند، گفت: باید توجه داشت که به منظور هرگونه بسته شدن دودکش بخاری از کلاهک اچ استفاده شود و در کنار آن این کلاهک باید ۸۰ تا ۱۰۰سانتیمتر از کف پشتبام بالاتر باشد. بنا به گفته جعفری شهروندان نباید از مسیر دودکش بخاری انشعابی ایجاد کنند و فقط در صورتی میتوان اقدام به این کار کرد که همراه با انشعاب به طبقات بالا قطر آن نیز افزایش پیدا کند، همچنین لوله بخاری باید به صورت عمودی به دودکش نصب شود در غیر این صورت عمل مکش را به خوبی انجام نمیدهد و باعث بروز حادثه خواهد شد. استفاده از بخاری های بدون دودکش هم از نظر کارشناسان غیر ایمن اعلام شده است. مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری مشهد با بیان اینکه استفاده از این نوع بخاریها در منازل و اتاقهای خواب توصیه نمیشود چرا که به دلیل رفت و آمد کم اکسیژن کافی در هوا وجود ندارد، افزود: بخاریهای بدون دودکش دارای سیستم ODS هستند که به محض کم شدن اکسیژن هوا سبب خاموش شدن خودکار بخاری میشوند اما استفاده از آنها در منازل توصیه نمیشود. همچنین شعله بخاری باید رنگ آبی داشته باشد و در صورتی که شعله بخاری به رنگ قرمز درآمد، نشان از کمبود اکسیژن در هوا و احتراق ناقص است از این رو باید وسایل گرمایشی مرتب چک شود. هدر رفت انرژی با شومینه! جعفری در خصوص استفاده از شومینه به عنوان وسایل گرمایشی در منازل نیز گفت: شومینه به عنوان یکی از وسایل گرمایشی دارای شعله عریان شناخته میشود به گونهای که بدون هیچ محفظهای محصولات احتراق را در فضا پخش میکند که این امر احتمال بروز حادثه را نیز دارد و سبب اتلاف انرژی نیز میشود. وی با بیان اینکه بالای شومینه محفظهای به منظور خروج محصولات احتراق سوخت تعبیه شده است که برخی از شهروندان به منظور عدم اتلاف انرژی این محفظه را به طور کامل میبندند، افزود: بستن کامل این محفظه به دلیل عدم خروج گاز مونواکسید کربن باعث بروز حادثه و گازگرفتگی میشود. مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری مشهد یکی از بهترین وسایل گرمایشی را شوفاژ دانست و گفت: شوفاژ یک سیستم حرارت مرکزی است به گونهای که در یک مکان خاص عمل احتراق انجام میشود،شوفاژ آب را به صورت غیر مستقیم گرم و در رادیاتور اتاق گرما را پخش میکند. برگزاری سمینار ایمنی سمینار گاز CO به منظور آشناسازی و فرهنگسازی نکات ایمنی در فصل زمستان به گروههای اثرگذار در جامعه مانند ائمه جماعات، متخصصان و مهندسان ناظر برگزار خواهد شد. وی بیان کرد: در حال حاضر برنامههای فرهنگسازی در زمینه رعایت نکات ایمنی به شرکت گاز محول شده و سازمان آتشنشانی نیز با برگزاری سمینارهای مختلف در این زمینه درجهت کاهش مسمومیت با CO فعالیت می کند. مسمومیت ۱۳۸ نفر در شش ماه اول سال در شش ماه اول سال جاری ۱۳۸ نفر از شهروندان در مشهد دچار گازگرفتگی شدهاند. همچنین این آمار در سال گذشته ۸۰۲ نفر بوده است که نسبت به سال ۸۹ حدود سه برابر افزایش را نشان میدهد. رییس اورژانس ۱۱۵ دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به رنج سنی افراد دچار گازگرفتگی گفت: بیشترین افرادی که دچار گاز گرفتگی شدهاند بین ۲۰ تا ۴۰ سال داشتهاند. محمدرضا مهری با اشاره به نکات پزشکی در زمان حادثه گاز گرفتگی گفت: گاز مونوکسیدکربن گاز غیرقابل دیدن، بدون بو و رنگ است و با توجه به اینکه این گاز به گلبولهای قرمز و اکسیژنرسان خون به مغز آسیب میرساند در صورت عدم کمک، فرد حادثهدیده دچار خفگی میشود. مهری افزود: به علت میل ترکیبی هموگلوبین خون به مونوکسیدکربن که تقریبا ۳۰۰ برابر این میل به اکسیژن است، در محیطهایی که مقدار مونوکسید کربن بیشتر از حد معمول باشد، فرد دچار مسمومیت میشود. بنا به گفته رییس اورژانس ۱۱۵ دانشگاه علوم پزشکی مشهد علائم خفیف فرد مسموم با گاز مونو اکسیدکربن سردرد، تهوع، تاری دید و درد در قفسه سینه است،همچنین علائم مسمومیت شدید با گاز مونواکسیدکربن نیز تشنج و عدم اکسیژنرسانی به مغز است که باعث فوت فرد میشود. این مسئول با بیان اینکه سادهترین راه برای نجات فرد مسموم با گاز مونواکسید کربن اکسیژنرسانی است، گفت: شهروندان میتوانند تا رسیدن اورژانس به محل حادثه با اکسیژنرسانی و بازکردن پنجرهها از فوت فرد حادثهدیده جلوگیری کنند،همچنین نباید به فرد حادثهدیده مواد خوراکی داد چرا که باعث خفگی وی میشود،در زمان حادثه، نجات گروههای آسیبپذیر مانند زنان باردار، کودکان، افراد سالخورده و بیماران تنفسی در اولویت است.