| میل اُمام که در میان مردم منطقه به برج امام و همچنین آتشکده ی دوران ساسانی معروف است، در فاصله یک کیلومتری شمال شرق روستای قدیمی و زیبای اُمام از توابع دهستان سمام بخش رانکوه شهرستان املش قرار دارد و دسترسی به آن از روستای سمام امکان پذیر است. میل امام بلندترین نقطه کوه سومان سرا، در ارتفاع ۲۰۰۰ متری سطح دریا قرار دارد. ستوده درباره ی این قلعه نوشته است: «در مشرق آبادی اَمام در فاصله ای که به خط مستقیم در حدود یک کیلومتر بر فراز قله ای سنگی و خاکی میله ای از سنگ نتراشیده و گچ بنا شده است. شکل این میل، استوانه ای است که کمی روی مخروط قرار دارد و … روی سراسر بدنه ی خارجی را با گچ غربالی و درشت سفید کرده بودند تا از دور نمایان شود، این برج را باید جزء برج های راهنما دانست.» در فرهنگ جغرافیای ایران آمده است که «در اطراف این میل بقایای ابنیه ی قدیمی از قبیل آجر و سفال مشاهده شده است، از این رو این برج، آتشکده و یا برج خبری بوده است.» بر بالای تپه طبیعی، بقایایی از میل امام به ارتفاع ۶۷۰ سانتی متر دیده می شود(نزدیک به ۷ متر) قطر پایه های آن بین ۱۲۰ تا ۱۴۰ سانتی متنر مربع متغیر است. قط محیط بنا در قسمت فوقانی کم تر است و در سمت غربی با توجه به شیب کوه ارتفاع بیشتری دارد. قطر داخلی برج ۱۶۰ سانتی متر و ضخامت دیواره ی برج در قسمت فوقانی ۱۱۴ سانتی متر است. در ورودی برج، سوراخ هایی تعبیه شده که احتمالا برای نصب تیر های چوبی سقف بوده است. در ارتفاع ۳۵۰ سانتی متری در جهات شمالی – جنوبی، دیوار برج باریک تر شده و بر آمدگی سکومانندی دارد که احتمالا برای استقرار دیده بان بوده است. به نظر می رسد ارتفاع برج در گذشته بیش تر از ۶۷۰ سانتی متر بوده و بخشی از آن تخریب شده است، بقایای آن در سطح تپه پراکنده است. در داخل این میل در ارتفاع ۱۹۰ سانتی متری، تیر هایی موازی کف بنا نصب کرده بودند که بر اثر حفاری های غیر مجاز از بین رفته اند ولی جای بعضی از آن ها کاملا مشخص است. دیوار های خارجی بنا را با گچ سفید اندود کرده بودند تا بتوانند برای یافتن مسیر از میل به عنوان راهنما استفاده کنند. مصالح عمده ی این بنا سنگ لاشه، آجر، ساروج و گچ است. |  |
↧
راهنماي باستاني سومان سرا
↧