| گیاه پنبه به عنوان یک محصول كشاورزي، صنعتي و بازرگاني که علاوه بر مصارف خوراکی در صنایع ریسندگی و بافندگی کاربرد فراوان دارد، از پرمصرف ترين ليف طبيعي و مهم ترين گياه صنعتي دو منظوره جهان است كه در ۷۹ كشور جهان موجب اشتغال بيش از ميليون ها نفر در صنايع الياف و روغن گرديده است. حال آنکه در سالهای اخیر تولید این محصول استراتژیک در کشور ما در سراشیبی سقوط افتاده و حتی استانهای خراسان جنوبی ، اردبیل ، فارس و گلستان که زمانی قطب تولید پنبه بوده اند هم از کاهش این محصول و مشکلاتی که بر سر راه تولید آن است، گله دارند. تولید طلای سفید در سالهای اخیر افت بسیاری داشته و اکنون در سال حمایت از تولید ملی، ظرفیت ذاتی این محصول در ایجاد فرصت هاي شغلي در بخش كشاورزي و صنعت و در نهايت توسعه اقتصادي کشور به حدی نادیده گرفته شده که با وجود نیاز فراوان داخلی به ویژه در شرایط رکود صنعت نساجی، نه تنها توجهی به ارتقا سطح تولید پنبه نمی شود بلکه بیش از پیش راه برای واردات این محصول باز شده است! دولت جاخالی داده بسیاری از استانهای کشور به دلیل دارا بودن شرایط اقلیمی مناسب برای کشت پنبه و سابقه طولانی مدت در کشت، مستعد تولید این محصول است، در حالی که در سال های اخیر، سطح زير كشت پنبه در ایران با افت شديد مواجه شده و به دلیل نبود سیاست های حمایتی، محصولی که پس از نفت مهمترین کالای ارزآور کشور محسوب می شد به مرز نابودی رسیده است. تاکنون دلایل بسیاری برای افت تولید پنبه عنوان شده است اما بسیاری از فعالان در این زمینه بالا بودن هزینه های تولید و قیمت تمام شده آن و عدم توجه دولت به مشکلات مالی تولیدکنندگان و عدم پذیرش مسئولیت در خرید و فروش محلوج پنبه را پر رنگ تر از سایر عوامل می دانند. چندی پیش دبیر انجمن صنفی کارفرمایان نساجی استان اصفهان با اشاره به بالا بودن هزینه های تولید، بازده و قیمت محصول پنبه گفت: این عوامل باعث شده که قیمت پنبه تولید داخل یارای رقابت با قیمت‌های جهانی را نداشته باشد، لذا کشاورز پنبه‌کار رغبتی به کاشت این محصول از خود نشان نمی‌دهد و به کاشت محصولاتی با زحمت کم‌تر و ارزش افزوده بیشتر روی می‌آورد. رییس هیئت مدیره اتحادیه پنبه کاران کشور نیز با انتقاد از عدم توجه مسئولان دولت به حمایت از پنبه کاران، حمایت علمی از تولید این محصول و ایجاد انگیزه های لازم در مولدین را خواستار شد و گفت: متأسفانه باید قبول کرد که دیگر کشاورزان مناطق پنبه خیز از کشت پنبه راضی نیستند و سال به سال از رغبت و علاقه آنها به کشت پنبه کم می‌شود و آمارهای موجود هم گویای آن است. علی مظفری نامرغوب بودن بذر پنبه، ناکافی بودن کود یارانه ای و همچنین عدم نظارت بر سمومی که در دسترس پنبه کاران قرار می گیرد را از دیگر دلایل رکود کشت پنبه در سالهای اخیر خواند وبا اشاره به رفع انحصار دولت افزود: برای تولید پنبه در راستای حمایت واقعی و عملی از آن، باید این محصول به عنوان یک محصول مهم و استراتژیک شناخته شود، در مناطق مستعد تولید که در حال حاضر ۱۷ استان کشور را شامل می‌شود سهم کشت پنبه مشخص و بر تحقق آن تأکید شود، همچنین امور اجرایی پنبه همراه با امکانات موجود از قبیل انبارها و کارخانجات کرک زدایی از بذر پنبه (دلینته بذر) به تعاونی ها و اتحادیه آنها واگذار شود و دولت صرفا حق نظارت و هدایت را عهده‌دار باشد. چیزی برای صادرات نمانده! انباشته شدن مشکلات کوچک و بزرگ پنبه کاران و محدودیت هایی که دست و پای آنها را در توسعه کشت پنبه بسته است، سبب شده که نیاز داخلی کشور از واردات این محصول تامین شود و کشوری که خود جزو صادرکنندگان طلای سفید بود حالا پنبه مورد نیازش از این گوشه و آن گوشه دنیا وارد می شود. طی سالهای اخیر به منظور رفع نیاز صنایع ریسندگی، خرید پنبه از سایر کشورهای هم‌جوار به ویژه کشور ازبکستان تسهیل شده و با توجه به عقد قرارداد تعرفه ترجیحی با این کشور، بیش از ۹۵ درصد از نیاز وارداتی پنبه کشور از طریق ازبکستان تأمین می‌شود. در شرایط موجود یکی از موارد پر اهمیت برای دسترسی به توسعه اقتصادی کشور در سالی که از سوی مقام معظم رهبری به نام سال تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی مزین شده توجه دوباره به کشت این گیاه پرارزش است که می تواند علاوه بر تامین خوراکی مورد نیاز، جان دوباره ای به صنعت از نفس افتاده نساجی و بافندگی ببخشد و قطعا در سال جاری به برنامه های حمایتی مدونی در این زمینه نیاز است. خربزه به جای طلا! با وجود آنکه در کشور پتانسیل تولید انبوه و صادرات پنبه وجود دارد، اما به دلیل کمرنگ شدن جایگاه واقعی این محصول به عنوان یک کالای استراتژیک از حمایتهای دولتی محروم مانده تا آنجا که مزارع پنبه به مزارع صیفی جات تبدیل شده اند! در حالی که بسیاری از کشور ها برای حفظ استقلال و توسعه اقتصادی کشورشان به حمایت ویژه از بخش کشاورزی روی آورده اند و برای رسیدن به این اهداف از تمام پتانسیل ها ی خود و دیگر کشور ها بهره می گیرند، طلای سفید ایران جای خود را به خربزه می دهد! رییس هیئت مدیره اتحادیه پنبه کاران کشور با بیان اینکه اکنون کشاورزان برای چرخاندن روزمرگی خود به سمت کشت محصولات دیگر رو آورده‌اند افزود: پنبه به‌عنوان یک محصول اساسی در حال از بین رفتن است و باید توجه شود که هیچ‌گاه خربزه نمی‌تواند به‌عنوان یک محصول استراتژیک و اساسی شناخته شود. در حالی که صنعت نساجی و صنایع دفاعی شدیدا برای تولیدات خود نیازمند پنبه هستند و متوسل به محصولات وارداتی شده اند آیا وقت آن نرسیده که برای حمایت از تولید این محصول ارزنده اقدام اساسی انجام شود؟ آیا نیاز به حمایت های مالی دولت و انجام اقداماتی چون پرداخت تسهیلات کم بهره براي تأمين هزينه هاي كاشت و داشت در ابتداي فصل كاشت و خرید و فروش تضمینی محصولات از سوی ارگانهای مربوطه و فراهم نمودن امکانات مکانیزاسیون تولید این محصول هنوز احساس نشده است و پنبه کاران باید ناامیدانه به افزایش سطح واردات خیره بمانند؟! |  |
↧
خربزه، جای طلای سفید را می گیرد!
↧