هشت ماه از خشك شدن درياچه كيو خرم آباد می گذرد و اين درياچه به رغم مثبت انديشي مديران استان هنوز احياء نشده است. هر چند خشك شدن اين درياچه در فصل بهار نظر بسياري از رسانه ها را براي پيگيري علل و اتفاقات مرتبط به خود جلب كرد اما، پس از گذشت زمستاني پر بارش در اين استان هنوز وضع مناسبي ندارد و قول مساعد مسئولان براي انتقال آب از« كاكارضا» به اين درياچه نيز تغييري در وضعيت آن ايجاد نكرده است. البته شبهاتی هم در زمينه علت اين اتفاق وجود دارد.در حالي كه كارشناسان شركت آب منطقه اي استان كمبود بارش ها و خشكسالي فراگير سال هاي اخير را عامل اصلي مرگ ناهنگام اين درياچه اعلام مي كنند، برخي كارشناسان محيط زيست معتقدند احداث زیر گذرمیدان ۲۲ بهمن دلیل اصلي خشك شدن اين درياچه است. ظاهرا مسير حركت آب از چشمه كيو توسط چاه رفت هاي فصلي از زير این میدان بوده است و كارشناسان با استناد به اين مطلب كه «ساخت زير گذر در ميدان مذكور مسير حركت آب به سمت درياچه را كور كرده» اجراي اين طرح عمراني را عامل اصلي خشك شدن درياچه مي دانند. اين آبگير زيبا زماني محل تمرينات تيم قايقراني استان لرستان بود حالا پس از معلق شدن اين تيم به علت نداشتن محل تمرين، خود نيز درگير وعده مسئولان است و حيات مجددش را اميد چنداني نيست. * زلالي عميق كه خاكستري شد «کیو» در گویش لری مردمان خرمآباد به معنی کبود رنگ و آبی است و وجه تسنيه اين كلمه احتمالا به علت بهره مندي اين درياچه از آبي زلال و عمیق بوده است که به آن رنگ آبی و نیلی مي داد اما حالا با خشك شدن به خاكستري ( رنگ گل هاي كف درياچه)گرائيده است. این دریاچه پيش از خشك شدن به خرمآباد جلوه خاصی داده و در کنار جاذبههای تاریخی فراوان و چشمههای پر آب، این شهر را در ردیف یکی از شهرهای زیبا و توریستی نشانده است. دریاچه «کیو» با مساحت هفت هکتار و عمق بین سه تا هفت متر در شمال غربی شهر خرمآباد قرار گرفته و از ارزشهای توریستی درون شهری برخوردار است ، همچنین زیستگاهی مناسب برای جانوران آبزی و پرندگان بومی و مهاجر بود،اما در سالهای اخیر با توجه به شدت گرفتن خشکسالیها در کشور و همچنين در لرستان این دریاچه زیبا، تقریبا خشک شده و لایروبی این دریاچه در سال گذشته نيز نتوانست جلوي وخامت اوضاع آن را بگيرد و درياچه در حال حاضر خشک شده و به محلی برای تجمع زبالهها تبدیل شده است. * خشكسالي يا ۲۲ بهمن ؟ مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان با تاكيد براين موضوع كه دریاچه کیو باید احیاء شود ،در این رابطه گفت: کیو دریاچهای درون شهری است که کارکردهای بسیار زیادی دارد و خدمات زیادی به شهر میدهد، علاوه بر تفریح، رفاه، آسایش مردم، تلطیف هوا و منابع آبی موجب کاهش ایجاد سر و صدا در شهر میشود و شهرداری خرمآباد موظف است بر اساس قانون پسماند مبادرت به جمع آوری، حمل و دفع اصولی كرده و از روشهای كه مي تواند برای ساماندهی وضعیت دریاچه استفاده کند. مهندس بازگیر با بیان اینکه وجود دریاچه کیو موجب کاهش بسیاری از آلایندگی و آلودگیهای هوا میشود، افزود: دریاچه کیو مایه بركت شهر خرمآباد بود و علاوه بر استفاده ورزشی كه توسط تيم هايي مثل قايق راني و ديگر ورزش هاي آبي از آن مي شد، میتوانست در توسعه گردشگری و جذب گردشگر به استان نيز مثمرثمر باشد که در این راستا همه دستگاههای دستاندرکار باید فکری اساسی به حال این نگین شهر خرمآباد کنند. مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان با اشاره به اينكه شورای شهر و شهرداری به عنوان نهاد هاي متولي باید فکری اساسی برای احیای این دریاچه كنند، اضافه کرد: دریاچه کیو دریاچهای مصنوعی است و جز تاسیسات شهری محسوب میشود و شهرداری موظف بوده از این مهم محافظت کند و اگر این نهاد از وظایف خود عدول کند، محیط زیست استان میتواند از طریق مراجع قضایی با آنها برخورد کند. مهندس بازگیر با بیان اینکه به خاطر کاهش بارندگی و خشکسالیهای اخیر و اضافه شدن به نیازهای آبی استان امروز استحصال آب از منابع آبی، زیرزمینی و جاری افزایش داشته و در سطح شهری که روان آبها و چشمههایش مشهور بودند، هم اكنون ناچار به حفر چاه هستیم، خشکی چشمهای مانند «کیو» در اثر کاهش منابع آبهای زیرزمینی دور از ذهن نيست ، در مورد تاثير ساخت زيرگذر ميدان ۲ بهمن اين شهر بر حيات درياچه مذكور گفت : نمیتوان گفت که زیرگذر میدان ۲۲ بهمن در خشکی دریاچه کیو تاثیر داشته یا نداشته است، چون در این راستا مطالعاتی در دست نیست و باید مطالعاتی راجع به منابع آبی شهر و آب چشمه کیو انجام شود که آب این دریاچه از کجا تامین میشود، سفره آن از کجا تا به کجاست و سطح آن چقدر است؟ * زير گذر مقصر است ! اما از ديگر سو رئیس کمیسیون توسعه عمران و طرحریزی شهری شورای اسلامی شهر خرمآباد ،زیرگذر میدان ۲۲ بهمن را عامل اصلي خشکی دریاچه کیو دانست و گفت : محل تمرکز آب های حاصله از حاشیه مخمل کوه میدان ۲۲ بهمن بوده که متاسفانه زیرگذر اين ميدان بخش اعظمی از این منابع را کور کرد و سرريز آب هاي زير زميني حاشيه مخمل كوه كه در سال جاري بارها شاهد آن بوديم مويد اين مطلب است كه زيرگذر مسير زیر سطحی حاشیه دامنههای مخمل کوه را كور كرده است. مهندس كرمي با بیان اینکه زیرگذر میدان ۲۲ بهمن خرمآباد موجب خشکی دریاچه کیو شده است، افزود : «در زمان ساخت اين طرح عمراني بنده مخالفت خود با اين طرح را بارها اعلام كردم و حتی در جلساتی که اعضای شورای شهر و استاندار وقت حضور داشتند، معترض به احداث زیرگذر شدم، چرا که معتقد بوده و هستم که وجود زیرگذر میدان ۲۲ بهمن موجب شده به آبهای حاشیه ارتفاعات مخملکوه خرمآباد که نقش تاثیرگذاری در تامین آب دریاچه و تامین منابع تغذیه دریاچه داشته، صدمه وارد کند، اما متاسفانه کسی اهمیت نداد و امروز شاهد این فاجعه در مرکز استان هستیم». نایب رئیس شورای شهر خرمآباد با اشاره به اينكه در زمان مطالعات احداث کارشناسان ديگري نيز با احداث زیرگذر مخالفت كردند، اما دکتر صابری، استاندار وقت نظر كارشناسان را قبول نكرد و اعلام شد ،«احداث زیر گذر میدان ۲۲بهمن به دریاچه کیو صدمه وارد نمیکند»، اين طرح به مرحله اجرا در آمد،اضافه کرد: مسئولیت ما گفتن حقیقت است، حالا چه متولیان بپذیرند یا نپذیرند، وظیفه ما بیان قصور برخی از افرادی است که بدون مطالعه اقدام به انجام کارهای عمرانی میکنند و یکی از نتایج خشکی دریاچه کیو خرمآباد است. رئیس کمیسیون توسعه عمران و طرحریزی شهری شورای اسلامی شهر خرمآباد با بيان اينكه در ابتدا قرار بر این بود که زیرگذر میدان ۲۲ بهمن به صورت روگذر عملیاتی شود، اما این طرح بدون نظر کارشناسان فنی و براساس نظر استاندار وقت تبدیل به زیرگذر شد و این مهم موجب خشکی دریاچه زیبای کیو شده که امروز شاهد آن هستیم ، خاطرنشان كرد : دریاچه کیو یک سرمایه ملی است و ارزش دارد که برای احیای آن هزینههایی تقبل کنیم و باید برای انجام این مهم از کارشناسان آبهای زیرزمینی نظرسنجی کرده و چاههایی را برای انتقال آب به دریاچه حفر كنیم تا بخشی از آبهایی که بالادست زیرگذر بوده، جمع شود و به دریاچه انتقال دهیم تا جبران بخشی از قصور شود. * تاثير زير گذر جزيي بوده ! مدیر مطالعات منابع آبی آب منطقهای استان لرستان اما تاثیر ساخت زیرگذر میدان ۲۲ بهمن در خشکی دریاچه «كيو» را بسيار جزیی اعلام كرد و گفت : خیلی علمی نیست که بگوییم این پروژه در خشکی دریاچه تاثیر داشته است، چرا که در زمان احداث زیرگذر، چشمه کیو مي جوشید و دریاچه پر از آب بود و اگر این پروژه در خشکی کیو تاثیر داشته، تاثیری خیلی جزیی بوده است، اما با توجه به اینکه دریاچه کیو فصلی است بنابراین پرآبی آن بستگی به میزان بارش برفی دارد که بر کوههای خرمآباد قرار میگیرد. مهندس مظفر زیودار با بيان اينكه در سالهایی که پوشش برف زیاد است، مقدار تداوم آب و آبدهی دریاچه کیو زیاد بوده و سرریز میکند، تصريح كرد : تداوم آبدهی این چشمه بستگی به حجم و نوع بارش دارد، در سالی که میزان بارش برف روی مخزن این چشمه زیاد باشد، خروجی چشمه نیز زیاد خواهد بود و تداوم آب دهی آن بیشتر میشود اما رد سال هاي اخير خشكسالي ممتد وجود داشته و كمبود آب هاي زير زميني و پايين رفتن سطح حوضچه ها مي توان عامل اصلي خشكس درياچه باشد زيودار با اشاره به اينكه دفتر مطالعات آب منطقهای استان درخواست ۵۰ میلیون تومان اعتبار جهت بررسی وضعیت چشمه کیو را داشته تا با مواد رنگی و ژئوفیزیک محل گذر آب چشمه کیو را ردیابی کنند، اضافه كرد : با توجه به تغییر اقلیم و کاهش میزان برف در مرکز استان نه تنها دریاچه کیو بلکه چشمههای مطهری، گلستان، چنگایی، ناوه کش و گرداب سنگی کاهش دبی داشتهاند و رفتارسنجی و ردیابی مسير حركت چشمه اصلي درياچه از اولویت هاي اصلي ما در سال آينده است. مدیر مطالعات منابع آبی آب منطقهای استان لرستان با بيان اينكه بررسی چشمه دریاچه کیو و مطالعات آن نیازمند اعتبار بوده است و باید مسئولان استان به این مهم اهتمام ویژه داشته باشند، گفت: پس از انجام مطالعات مربوط مي توان درباره علل خشكي درياچه نظر قطعي داد و بطور مثال اگر حجم آبدهی چشمه کیو کم باشد یا به طور کلی در یک نقطهای دیگر خارج شود، میتوان گفت که عوامل انسانی روی آن تاثیر گذار بوده، اما این مهم در زمان ساخت زیرگذر مشهود نبود، چرا که در همان سال چشمه کیو با آبدهی بالایی مي جوشید.