حالا تصادفات جاده ای و به تبع آن فوت و مجروح شدن شهروندان به یک مسئله عادی تبدیل شده است و گویی جاده برای این ساخته می شود که عده ای در آن جان بدهند. متاسفانه راهکارهای زیادی برای کاهش آمار تصادفات جاده ای ارایه شده است. از افزایش میران جرایم تخلفات رانندگی گرفته تا توقیف خودرو و نمره منفی و ابطال گواهینامه، اما این تصمیمات هر چند تاثیر خاص خودشان را داشته اند ولی نتیجه، چیزی که مد نظر بوده را نشان نمی دهد. البته باید در نظر داشت که روند کاهش تلفات تصادفات از سال ۸۶ آغاز شده و این در حالی است که در آن سال تعداد خودروهای کشور ۶ میلیون دستگاه بوده و امروز ۱۴ میلیون دستگاه وسیله نقلیه در کشور تردد میکند اما به هر حال آمار تلفات جاده ای هنوز نگران کننده است. *** می گویند نخستین تصادف رانندگی در ایران در سال۱۳۰۵ میان اتومبیل مظفرالدین شاه و درشکهٔ درویش خان نوازنده در خیابان سپه تهران اتفاق افتاده و در دنیا نیز نخستین انسانی که در یک حادثه رانندگی جان خود را از دست داد، یک خانم۴۴ساله انگلیسی بنام بریجیت درسکول بود که در میدان کریستال پالاس لندن بر اثر تصادف فوت کرد. استان همدان از جمله استانهایی است که علاوه بر همدانی ها، سالانه پذیرای مسافران و گردشگران زیادی نیز می باشد که همین مسئله اهمیت توجه به مسائل عبور و مرور و ترافیک این استان را دو چندان کرده است. بر طبق آمار، در سال جاری صدور گواهینامه رانندگی در استان با ۱۵ درصد افزایش همراه بوده و تعویض گواهینامهها نیز نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۰ درصد افزایش داشته است. همچنین بر اساس گزارش راهنمایی و رانندگی همدان، تعداد ۲۵ عدد دوربین کنترل تخلفات در سطح این استان نصب شده و مرکز مانیتورینگ کنترل ترافیک نیز راه اندازی و آماده خدمات رسانی می شود. این در حالیست که تعداد ۱۵۰ نفر بازرس افتخاری در سطح استان فعال هستند که طی ۹ ماهه ابتدایی سال، ۴ هزار و ۵۰۰ فقره گزارش از تخلفات رانندگی را به پلیس راهور اعلام کردهاند و ۶۶ نفر از رانندگان که نمرات منفی آنها به ۳۰ رسیده، گواهینامه شان به مدت سه ماه توقیف و از رانندگی محروم شدند. * کاهش فوت و افزایش جرح در ۹ ماهه ابتدایی سال جاری در استان همدان، تصادفات ۱۱ درصد نسبت به مشابه سال گذشته کاهش داشته و در همین رابطه و در خصوص تلفات تصادفات نیز در همین مدت در داخل شهرها در سال گذشته ۹۸ نفر فوتی بوده که امسال به ۷۱ نفر کاهش یافته است. حسین طلایی، فرمانده پلیس راهنمایی و رانندگی همدان در رابطه با کشته های تصادفات می گوید: از تعداد ۷۱ نفر تلفات تصادفیها ۲۱ نفر در صحنه فوت کرده و تعداد ۳۸ نفر در بیمارستانها فوت کرده اند که این بر اساس آمار پزشکی قانونی است و اگر بیمارستانها تجهیزات خود را تکمیل کنند در کاهش تلفات مؤثر خواهد بود اما در مورد آمار مجروحین باید گفت که نسبت به سال گذشته یک درصد افزایش داشته است. بی شک هر تصادفی که منجر به فوت یا جرح می شود، مطمئنا نه یک نفر که خانواده و جمعی را تحت الشعاع قرار می دهد. در تصادفات منجر به فوت در همدان، ۲۲ درصد متوفیان راننده و سرنشین خودرو، ۳۰ درصد راکب و ترکنشین موتورسیکلت و ۴۸ درصد را عابرین پیاده به خود اختصاص دادهاند. به گفته مسئولان راهنمایی و رانندگی، تأکید بر حق تقدم عابرین پیاده و ایمنسازی پیادهروها در کاهش تلفات عابرین پیاده بسیار مؤثر است که باید مورد توجه ویژه قرار گیرند. فرمانده پلیس راهنمایی و رانندگی همدان، آمار مجروحین را هم به این نحو تشریح می کند که سرنشین و راننده خودرو با ۳۷ درصد بیشترین تعداد مجروحین را به خود اختصاص داده اند و راکبان موتورسیکلت با ۳۶ درصد و عابرین پیاده با ۲۷ درصد در جایگاه های بعدی قرار دارند. * نقش سازمانها و نهادها در بروز حوادث در بخشی از تصادفات، این سازمانها و نهادها هستند که موجب بروز حادثه می شوند. کنده کاریها و رها کردن آنها بدون علائم هشدار دهنده، درست قرار نگرفتن دریچه های مختلف در محل خودشان در وسط خیابانها و وجود چاله چوله های وحشتناک از جمله این موارد هستند. بر طبق گزارشات در مورد علل بروز حوادث در همدان، دستگاه ها و ادارات در ۲۰ فقره از انها مقصر بوده اند که شهرداریها با ۱۱ فقره، اداره برق با شش فقره و آب و فاضلاب با سه فقره موجب بروز تصادف شده اند. به هر حال در کنار تمام موارد عنوان شده، مسئولان امر عزم خود را جزم کرده اند تا به هر نحو ممکن آمار تصادفات و مرگ و میر و مجروحین خیابانی را کاهش دهند و از وقتی که میزان جرایم افزایش یافت، گروهی فکر می کردند میزان تخلفات نیز به نسبت کاهش خواهد یافت اما آمارها نشان می دهند بین افزایش ارقام جریمه ها و کاهش تخلفات هیچ تناسب درستی وجود ندارد. به عقیده کارشناسان، هر چند ترس از جریمه های سنگین می تواند رانندگان را به قانونمندی وادار کند اما چاره کار نیست، زیرا احترام گذاشتن به قوانین و رعایت حق و حقوق دیگران به یک کار فرهنگی زیربنایی نیاز دارد. فقط در شهر همدان، و در ۹ ماه ابتدایی سال جاری، تعداد ۲۵۴ دستگاه خودرو جریمه بیش از یک میلیون تومان داشته اند. هر چند راهنمایی و رانندگی این استان اعلام کرده که همگی متخلفین احضار شدند و به غیر از هفت دستگاه خودرو که جریمه شان را پرداخت نکردند و منجر به توقیف خودروی آنها شد بقیه با راهنمایی و رانندگی تسویه کرده اند، اما هرگز نمی توان باور کرد که این جرایم موجب اصلاح و قانونمند شدن متخلفان شده باشد، و سوال این است که آیا جریمه باعث می شود راننده خاطی کتاب آیین نامه راهنمایی و رانندگی را از نو بخواند و به بند بندش عمل کند؟ * از مشکلات جاده ها تا اشتباهات انسانی بر طبق آمارهای پلیس راهنمایی و رانندگی همدان، بیشترین علت تصادفات در این استان، عدم توجه به جلو با ۴۱ درصد، عدم رعایت حق تقدم با ۲۴ درصد، عدم توانایی کنترل وسیله نقلیه با ۹ درصد و تغییر ناگهانی مسیر خودرو با شش درصد قرار دارد. اما کارشناسان معتقدند، توجه کردن به برخی موارد همچون، افزایش خطوط ترافیکی و علائم و خطکشی های محل عبور پیاده ها می توان آمار تصادفات عابرین پیاده را پایین آورد. طلایی، فرمانده پلیس راهنمایی و رانندگی استان همدان به آمارهای ۹ ماه ابتدایی سال جاری این استان اشاره کرده و می گوید: در این مدت تعداد ۹ هزار و ۲۱۱ دستگاه خودرو از خدمات شمارهگذاری در مراکز شمارهگذاری برای خودروهای نو پلاک دریافت کردند که ۵۱ درصد کاهش نسبت به سال گذشته داشته که با توجه به اجرای قانون جدید، ۲۵ درصد کاهش صدور اخطاریه را نیز شاهد بودیم که نشانگر موفقیت این قانون است و در توقیف موتورسیکلتهای متخلف نیز ۲۳ درصد افزایش را داشته ایم. به هر حال در تمام دنیا حوادث جاده ای و جود دارد و عواملی چون نوشیدن الکل، مصرف داروهای خواب آور و دخانیات و خواب آلود بودن راننده، خوردن و آشامیدن در حین رانندگی و دید چشم میتوانند همیشه مشکل ساز باشند. تصادفهای رانندگی همواره میتوانند علتهای گوناگون دیگری چون خرابی سیستم ترمز، فرسوده بودن ماشین، کم نور بودن چراغها و.. نیز داشته باشند و گاهی هم عوامل محیطی مثل آب و هوا یا خرابی جاده زمینه ساز حادثه میشود، ولی در بسیاری از زمینهها همواره اشتباهات انسانی از نخستین علل تصادفات بشمار میآیند و هیچ چیز به اندازه فرهنگ سازی، موجب کاهش آمار تکاندهنده تلفات جاده ای نیست.