| از اواخر دهه هفتاد که موتورهای کارخانه ذوب مس در خاتون آباد کرمان به راه افتاد، آلودگی ناشی از فلزات سنگین راه نفس مردم منطقه را بست و از همان زمان زمزمه های اعتراض آمیز در خصوص آلودگی زیست محیطی به گوش می رسید . به مرور زمان و با افزایش میزان مرگ و میرحیوانات و ابتلای ساکنان مجاور این کارخانه به امراض گوناگون در اثر آلودگی تولیدی این کارخانه صدای نارضایتی مردم بلندتر شد، اما گویا گوش کسی بدهکار نبود و کار به اینجا رسید که امروز میزان تلفات و خسارات جانی و مالی در این منطقه سر به عرش گذاشته است. کارخانه ای که قرار بود رشد اقتصادی منطقه را در پی داشته باشد به فاجعه زیست محیطی تبدیل شده که دامن اهالی ۱۱ درصد از جمعیت کشور را گرفته است. از سه چهار سال پیش... از همان سالهای اولیه فعالیت کارخانه ذوب مس مدام گزارشاتی مبنی بر آلاینده بودن بیش از حد آن و خطرات ناشی از سم آرسنیک منتشر می شد و هر بار مسئولان امر با وعده و وعیدهایی قول رسیدگی و رفع و رجوع مشکل را می دادند اما عملا اقدام خاصی صورت نمی گرفت تا اینکه بالاخره در سال ۸۸ در پی اعتراضات اهالی روستای خاتون آباد بر سر آلودگی زیست محیطی ایجاد شده توسط این کارخانه و تلف شدن تعدادی از دامهای روستاییان و بروز بیماری های تنفسی و ریوی در بین اهالی و پرسنل شاغل در این کارخانه، روند اصلاح آلايندگي اين واحد توليدي و استفاده از فیلترهای مناسب در دودکش های کارخانه از سوی مقامات استان در دستور کار قرار گرفت. تا آن زمان الکترو فیلترهای کارخانه سیمان به جای الکتروفیلترهای ذوب مس به کار گرفته می شد که همین مسئله از بارزترین عوامل تولید آلودگی بود! پس از بررسی و اثبات این مورد بالاخره با تعویض الکتروفیلترها این عامل برطرف شد هرچند عوامل دیگر (شناخته یا ناشناخته) همچنان به قوت خود باقی ماند! در پی ادامه اعتراضات مردم، استاندار وقت کرمان برای بازدید از کارخانه راهی خاتون آباد شد. در این بازدید حبيب الله دهمرده با بیان اینکه آلايندگي کارخانه مس خاتون آباد قبل از فيلترگذاري هاي جديد با بيش از ۱۰ برابر استاندارد جهاني مطابقت داشته از کاهش آلايندگي اين واحد توليدي به يک سوم ميزان گذشته خبر داد. در هنگام احداث این کارخانه ظاهرا اصلا ملاحظات زیست محیطی در نظر گرفته نشده چرا که شرکت ملي صنايع مس ايران توجه به امکانات دسترسي به منابع مواد اوليه، بازار مصرف داخلي و خارجي، راههاي ارتباطي، پروژه هاي راه آهن و دسترسي به منابع انرژي را مهمترین ملاک انتخاب مکان احداث عنوان کرده و در تحقیقات امکان سنجی و مکان سنجی جایی برای پاکیزگی محیط زیست و بروز آلودگی های احتمالی ناشی از سم آرسنیک و دیگر آلاینده ها و حفظ حقوق ساکنان منطقه وجود نداشت! نهایتا همین بی توجهی ها دشت خاتون آباد را به یکی از آلوده ترین نقاط طبیعت ایران تبدیل کرد. معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در همان سال در مراسم روز زمین پاک با بیان اینکه در برخی از استان ها تعدادی از وزارتخانه ها نسبت به رعایت ملاحظات زیست محیطی بی توجه بوده و در این راستا اثرات تخریبی زیست محیطی را به دنبال خواهند داشت، گفته بود: اثرات آلودگی مس سرچشمه کرمان در زمینه خاک و گیاهان و آب جبران ناپذیر بوده و سلامتی انسان ها را به خطر می اندازد اما به دلیل اشتغال کارگران و ضرر و زیان اقتصادی نمی توان حکم تعطیلی کارخانه را صادر کرد! حسن اصیلیان با اشاره به اینکه تذکراتی در مورد مجوز قانونی از سوی محیط زیست به کارخانه های مس سرچشمه و خاتون آباد داده شده، از ارائه پرونده مربوطه به دادگاه خبر داده بود. خاتون آبادی ها بار سفر می بندند! صدای اعتراض خاتون آبادای ها این بار بلندتر از قبل از برنامه های خبری رادیو و تلویزیون به گوش می رسد و هنوز دردسرهای کارخانه مس این روستا تیتر رسانه هاست. رسوب های سمی تعداد تلفات دام ها را به بیش از سه برابر سال گذشته رسانده و هر روز قسمتی از منبع ارتزاق روستاییان درکشتزارها و زمین های زراعی دفن می شود! حالا دیگر انجام اقدامتی از جمله اخطار، جریمه، معرفی به دادگاه و قرار گرفتن در لیست صنایع آلاینده حریف این واحد تولیدی نمی شود. روز به روز بر میزان خسارت وارده به کشاورزان و دامداران روستای خاتون آباد افزوده می شود تا آنجا که طبق آمار دامپزشکی استان کرمان تاکنون حداقل ۴۰ هزار راس دام در این منطقه تلف شده است. این در حالی است که بر خلاف وعده و وعیدهایی که دایما داده می شود مردم دیگر امیدی به رفع این معضل ندارند و برای حفظ جان خود فرار را بر قرار ترجیح می دهند و ناچارند خانه و کاشانه خود را رها کنند و برای حفظ جان خود و دامهایشان بار سفر بربندند. یکی از دامداران این روستا با بیان اینکه در سال ۸۶ حدود ۳۰راس از دام هایش تلف شده و امسال این رقم به ۱۲۰ راس رسیده گفت: نه تنها برای کاهش آلودگی ها اقدامی صورت نمی دهند بلکه به قول هایشان برای پرداخت غرامت هم عمل نمی کنند انگار همه چیز دست به دست هم داده تا ما از هستی ساقط شویم. نه نامه نگاری هایمان جواب می دهد نه حرفهایی که به مسئولان بازدید کننده از منطقه می زنیم. حالا که آب پاکی را هم روی دستمان ریخته اند و گفتند تا چند سال دیگر وضع همین است. نمی دانیم با دست و خالی و این همه ضرر و زیان چطور راهی روستای دیگری شویم؟! با گزارشهایی که از میزان آلودگی بالای این کارخانه منتشر می شود این وضعیت تا چندین سال دیگر ادامه خواهد داشت، چرا که چندی پیش مدیرکارخانه ذوب مس خاتون آباد در آخرین اظهارنظرش گفته است که طرح بهبود آلایندگی کارخانه و احداث واحدهای اسید و اکسیژن تا سال ۹۴ به پایان می رسد . اکسیژن به میان می آید؟ طبق نظر کارشناسان امر با وجود اینکه اقداماتی در خصوص الکتروفیلترهای انجام شده اما راه اندازی کارخانه اکسیژن و اسید در مجاورت این مجتمع برای رفع آلودگی ها ضروری است. چندی پیش مدیرکارخانه مذکور با بیان اینکه بهبود وضع آلایندگی کارخانه ذوب خاتون‌آباد در سه فاز تعریف شده است، گفت: فاز اول به صورت هفتگی، فاز دوم در تعمیرات سالانه و فاز سوم و نهایی با عنوان پروژه توسعه ذوب خاتون‌آباد است. حسین شاهی پروژه‌های توسعه ذوب خاتون‌آباد را شامل احداث کارخانه اکسیژن، احداث کارخانه اسید و توسعه خود ذوب عنوان کرده و افزود:با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته از سوی معاونت توسعه و برنامه‌ریزی شرکت ملی صنایع مس ایران امیدواریم که این پروژه‌ها تا پایان سال ۹۳ و ابتدای سال ۹۴ به افتتاح و بهره‌برداری برسند و مشکل آلایندگی این کارخانه برطرف شود. البته نکته حائز اهمیت این است که وی اعلام کرده بود: در حال حاضر هیچ‌گونه آلایندگی در این زمینه نداریم و تمام فعالیت‌های ما در زمینه کاهش این آلایندگی است. به هر حال هنوز مشخص نیست اگر آلایندگی وجود ندارد پس درصدد کاهش چه چیزی هستند؟! بنا به گفته شاهی عملیات اجرایی و کارهای زودهنگام کارخانه اسید شهر بابک آغاز شده است. |  |
↧
اینجا صنعت، زندگی را مختل کرده
↧